SUYU PETROL GİBİ DÜŞÜNMEK GEREK

BUGÜN Dünya Su Günü! Brezilya’nın Başkenti Rio de Jenerio’da 1993 yılında düzenlenen çevre konferansında 22 Mart’ın Dünya Su Günü olarak kutlanmasına karar verilmiştir.

Su, insan yaşamı için en önemli unsurdur. Hepimiz bize bir bardak su ikram edene “Su gibi aziz ol” deriz. Bu bizim yerleşmiş bir söylemimizdir. Suyu gerçekten bir aziz gibi kabul ederek kullanmamız, korumamız ve temiz tutmamız gerekir.

Su, insanlık açısından kıtlığı yaşam için en ciddi tehdit olan bir kaynaktır.

Susuz hayat mümkün değildir.

Su demek hayat demektir. Su demek yemek, içmek, gıda, temizlik yani her şey demektir.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre dünya üzerinde 1 milyarın üzerinde insan sağlıklı ve güvenilir koşullarda suya olan gereksinimlerini karşılayamazken, 2 milyardan fazla insanın da su yetersizliği nedeniyle asgari düzeyde bile olsa temizlik koşullarına sahip bulunmadığı belirtilmektedir. Dünyada her yıl çoğu çocuk 2 milyon insan su yetersizliğinden kaynaklanan hastalıklardan ölmektedir.

Yaşamsal önemi yüksek olan suyun insan ve toplum sağlığı ile çok yakından ilişkili olmasından dolayı, su kaynaklarının gözlenmesi, değerlendirilmesi ve yönetimi konusu her geçen gün daha çok önem kazanmakta, su konusu dünya kamuoyunun ve uluslararası kuruluşlarının öncelikli gündem maddesi olmaktadır.

Günümüzde su kaynaklarının etkin kullanımı en önemli sorunlardan biridir. Dünyamızda ne yazık ki, su kaynaklarının etkin ve sürdürebilir kullanımı sağlanamamıştır.

Kullanılabilir su, olarak adlandırılan tatlı su, dünyada mevcut su kaynaklarının yüzde 2.5’ini oluşturmaktadır. Bu miktarın yaklaşık 93 milyar km3 olduğu saptanmaktadır.

Hızlı nüfus artışı su kaynaklarını daha da kıt hale getirmektedir.

1950’li yıllarda 1.5 milyar olan dünya nüfusunun, bugün 8 milyar, 2050 yılında ise 9.5-10 milyara ulaşacağı hesaplanmıştır.

Dünyada su tüketimindeki artış nüfus artışından 4 kat daha fazladır. Bugün 50’nin üzerinde ülke su sorunuyla karşı karşıyadır.

Bu gerçek, suyun her geçen gün biraz daha kıt bir kaynak haline geleceğini ortaya koymaktadır.

Su kıtlığının yoğun yaşandığı bölgelerde, aküferler, yani yer altı su depoları, yeniden dolum hızlarının çok üstünde bir oranda tüketilmektedir.

Bu yetmiyormuş gibi, aküferlerdeki sular sanayi atıkları, tarımda kullanılan ilaçlar, kıyı bölgelerinde tuzlanma ve petrol sızıntıları etkisiyle kirlenmekte ve kullanılamaz hale gelmektedir.

Ülkemizde yıllık ortalama yağış 652,5 mm’dir. Kullanılabilir yerüstü ve yer altı sularının toplamı yaklaşık 104,5 milyar metreküptür. Bu açıdan bakıldığında; Türkiye için, “su kaynakları bakımından zengin bir ülke değildir” denilebilir.

Dünyada kişi başına düşen yıllık su miktarı 10 bin metreküpün üzerinde olan ülkeler su zengini olarak kabul edilmektedir. Türkiye’ de bu rakam su sıkıntısının sınırı kabul edilen 2 bin metreküpün çok altında olup, yaklaşık bin 210 metreküptür.

Bu rakamlar da göstermektedir ki ülkemiz sınırlı miktarda su varlığına sahiptir. Bu miktar sudan yararlanmak ve gelecek kuşaklara sağlıklı ve yeterli su bırakılabilmesi için gereksinime bağlı olarak sularımıza düzen vermek, kaynakları çok iyi koruyup, akıllıca kullanılmasını zorunlu kılmaktadır.

Ülkemizin sürdürebilir kalkınması için su birincil öncelik olmaktadır. Su, kıtlığı yaşam için ciddi tehdit oluşturan kaynaklardan biridir.

Su, hayat için olduğu kadar, sürdürülebilir kalkınma için de en önemli kaynaktır.

Su, birbirine bağlı, birbirini destekleyici, sosyal, ekonomik ve çevresel değerlere sahiptir.

Suyun, insanların yaşam ve refahını gözetecek bir unsur olarak düşünülmesi, sürdürülebilir sosyo-ekonomik kalkınma doğrultusunda yönetilmesi, geliştirilmesi ve kullanılması gereğini ortaya koymaktadır.

Yirmi birinci yüzyılın stratejik maddesi su olacaktır.

Bu nedenle suyun ortaya çıkaracağı yarar ve zararları açısından, baştan tedbirli olmak gerekecektir.

Suyun petrol gibi kıt bir kaynak olduğu düşünülerek hareket edilmelidir.

Uluslararası ve sınır aşan suların yaratabileceği sorunlar iyi analiz edilmelidir.

Kişi başına düşen suyun giderek azalması çevre ve sağlık yönünden ağır sorunlar yaratacağı gözden ırak tutulmamalıdır.