BU PAZAR BAŞKA PAZAR

MAHALLEBAŞI’NDA HER PAZAR SABAHINDA BİR PAZAR KURULUR. ÇOK FARKLI BİR PAZARDIR KURULAN. ÇOĞU İNSANIN YATAĞINDA UYUKLADIĞI SAATLERDE, MÜDAVİMLERİ ÜŞENMEZ, MAHALLEBAŞI’NIN YOLUNU TUTAR. BU SABAH MAHALLEBAŞI’NA GİTTİĞİMİZDE, ARICIMIZI PARK EDECEK YER BULMAKTA BİLE ZORLANDIK. PAZARYERİNDEKİ KALABALIĞI VARIN SİZ DÜŞÜNÜN.

BUNDAN on beş, belki yirmi yıl önce Mahallebaşı’nda her pazar sabahında cümbüş yaşanırdı adeta. Bir pazar kurulurdu pazar günleri ki, gerçek bir pazar. Ne aranırsa bulunurdu o pazarda. Aynı yerlerde yine kuruluyor pazar. Pazarın müdavimleri yine var. Ama gelin görün ki, Mahallebaşı’nın o “orijinal” pazarının yerinde artık yeller esiyor.

HAREKETLİLİK ERKENDEN BAŞLAR

Sabah namazının ardından, Mahallebaşı’nın Karskapı mıntıkasında başlar hareketlilik. Pazarcılar, havanın soğuk ya da sıcak olmasına aldırmaksızın, kurmaya başlarlar tezgahlarını. Aslında yere serilen sergidir tezgah. Genişçe bir örtü ve o örtünün üzerine serpiştirilen ürünler, müşterilerini beklemeye başlar. Şimdilerde nalburiyeden ve ikinci el ev eşyasından daha çok, ikinci ve hatta üçüncü el giysi ve ayakkabılar Mahallebaşı Pazarı’nda öne çıkıyor.

ANTİKA EŞYALAR SATILIRDI

Oysa eski yıllarda tezgahlar kurulur, o tezgahlarda hayli orijinal, dikkat çekecek ürünler, kimi zaman da antika türü eşyalar sergilenirdi. Satıcıların çoğu yörenin insanıydı ve herkes de biri birini tanırdı. Şimdilerde insan profili çok farklı, pazarlanan ürünlerin kalitesi de içaçıcı değil.

Erzurum’un en göze batan sosyal etkinliklerinden birisi, bireysel bazda kuşçuluktu. Hemen her mahallede belki 10’a yakın kuşbaz bulunur, kuşbazlar aile ve çocuklarından çok kuşlarına gösterirlerdi ilgiyi. Dolayısıyla Mahallebaşı’nda da satılık güvercinler hem revaçta olur, hem pazarda geniş yer tutar ve hem de çok sayıda kuşbazı bir araya getirirdi.

KUŞBAZLARIN BULUŞMA YERİ

Şimdilerde de Mahallebaşı’nda yine çok sayıda kuşbaza rastlamak mümkün. Koliler içinde satışa sunulan güvercinlerin her zaman olduğu gibi, ilgileneni de, alıcısı da hayli fazla Kanatlı çok sayıda hayvan, tavuk, kaz, hindi, ördek… Çeşit çeşit, renk renk, farklı cinslerde her türlüsünün satışa sunulduğu Mahallebaşı’nda koyun da pazarlanıyor, keçi de.

İKİNCİ EL SOBALAR RAĞBETTE

Bugünlerde ilgi çeken ürünlerden birisi de “ikinci el soba”lar. Hiç kullanılmamış olanlarına oranla fiyatları oldukça düşük olan sobalar, soğuk kış günleri öncesinde dar gelirli insanların içini ısıtıyor. Ev ve işyerlerinde ihtiyaç duydukları masadan sandalyeye, musluktan vanaya, hortumdan penseye, çekice varıncaya kadar her türlü ürünü bulmanın mümkün olduğu Mahallebaşı Pazarı’nda, bir başka ilginç tablo da, tükrük kebabı satan tezgahların önünde yaşanıyor. Çoğu pazarcı ve hatta müşterisi, sabahın erken saatlerinde “kebap kahvaltı” yaparak güne başlıyor.

BİR DÜZEN GEREKİYOR

Erzurum kültüründe özel bir yeri olan Mahallebaşı Pazarı’nda, bugünlerde yaşanan ciddi hareketliliğin altında; hiç şüphesiz, market ve mağazalarda satışa sunulan ürünlere yapılan “keyfi ve insafsız” zamlar yatıyor. Sadece büyükler değil, çocuklar bile okul ihtiyaçlarını temin etmek amacıyla Mahallebaşı Pazarı’nın yolunu tutuyor.

Kısacası her Pazar sabahı Mahallebaşı’nda bir farklı dünya kuruluyor. Çoğu insanın yatağında mışıl mışıl uyuduğu saatlerde, Mahallebaşı’nda ortaya çıkan farklı dünyanın, düzen ve temizliğine dikkat edilerek, belediye hizmetleriyle de desteklenip, “orijinalliği bozulmadan” bir şekle büründürülmesi isteniyor. Fotoğraflar: Furkan Akkök