DADAŞ’IN BARI

22 Ocak 2017 10:45 | Son Güncellenme: 22 Ocak 2017 11:28

TARİHİN izlerini taşıyan, ustalığın sanata dönüştüğü elbise ile oynanan bir sahnelik gösteridir bar!
Bar oynarken dadaşlar; Doğu’nun kahraman neferleri olarak, bütün azametiyle Türk’ün gurur ve zaferlerini gösterirler.

Bar; o muhteşem sahneyle başlar.

Erzurum Dadaşı’nın Palandöken dağı gibi başı dik, heybetli, cesaret ve kararlı duruşu kamaştırır gözleri.

İnsanın içine işleyen “Lavek” ezgisi ile birlikte Dadaşın Andı “Bar şiiri”, tamamlar sahneyi.

Gönülden el ele tutuşanlar, coşkuyla oynarlar bar’ı.

Halkada kenetlenen Dadaşlar, o an kederi, hüznü unutur, bambaşka bir âleme dalar…

Adeta ulvi bir ruh halini yaşarlar.

Öyle bir ulviyet ki, Yaradan’ a yaklaştırır herkesi.

Sevinçli, vakarlı, birlik ve bütünlük duygularıyla oynanan bar bir savaş oyunudur aslında; ve o oyun kahramanlara yakışır, yiğitlere yakışır, Dadaşlar’a yakışır.

Bar’ı da zaten Erzurum Dadaş’ı oynar, iyi de oynar.

Halkaya girenler, el ele, kol kola, sımsıkı tutuşurlar.

Bölünmeye karşı birlikteliktir o el ele veriş, çelik gibi dik duruşun ta kendisidir.

Atalarının mührünü, Türk’ün tarihini yansıtırlar sahnede.

Dosta, düşmana, bu savaş oyunuyla anlatırlar her şeyi.

Bar başlarken; zurna inceden inceye içimize dökülür.

Davulun sesi, “daan… dan” diye çınlatırken ortalığı, sesi duyan herkes “caan… caan” diye karşılığını verir hemen.

Bar, Dadaşlar’ın ayaklarını güçlendirir, ruhunu okşar, tey yücelere ulaştırır.

Davulun sesi damardaki kanın akışını hızlandırır, gözler çakmak çakmak olur ve dua eder gibi oynanmaya başlar bar.

Bar oynarken Dadaşlar, yüzyıllara içini döker.

Verilen mücadeleler, kazanılan zaferler, yaşanan kahramanlıklar, seyredenlere görsel olarak anlatır.

Bar’ın oynandığı yer, neresi olursa olsun, vatan toprağı gibidir.

Dadaş, parmak uçlarıyla toprağı adeta incitmeden oynar, hünerlerini gösterir.

Her tokmak sesinde, güçlü adımlar atar, davulun çırpısında, ince zarif, asaletli bir tavır ortaya koyar.

“Başbar”da; yurduna, toprağına göz dikenlere karşı, Palandöken Dağı gibi duruş sergiler, göğsünü düşmana siper ederek ileri atılır.

“Dikine ve aşırma” barında; Aziziye misali, kahramanlığın, yiğitliğin bir sahnelik gösterisiyle vatan savunmasına katılır.

“Delloy ile sekme”de; Altaylardan, Malazgirt’e, Aziziye’den Çanakkale’ye seslenir ve bu bar’da nasıl cenk edildiğini, el ayak vuruşlarıyla, izleyenlere gösterir Dadaş.

Bar, seyreden her insanı kâh Topdağı’nın, Allahuekber’in zirvelerine çıkarır, kâh, Gavurboğan Mehlesi’nden, Yanıkdere’den yanık sesleri ulaştırır kulaklara.

Cephelerde verilen mücadeleleri, korkmadan yapılan hücumları, kazanılan zaferin coşkusunu, “Sekme barı”nda sekişlerle, koşmalarla anlatır Dadaş!

“Tamzara” bir başkadır.

Arkasından gelen düşmana hamlesini yapan, üzerine dimdik yürüyen, ani dönüşlerle son vuruşun oyunudur.

Ayak vuruşlarıyla, dönüş ve çökmelerle sergiler. “Temirağa” istilalardan kurtulduğu günün, kurtuluşun sevincidir.

Aksak Timur’un yürüyüşünü taklit eder.

“Hoş bilezik, daldalan”; birlikteliktir, bütünlüktür, cesaret ve çevikliğin bir sahnelik gösterisidir.

“Çingeneler”; Ağırbaşlılığın, güzel ve düzgün olmanın oyunudur.

Uzundere”; Estetiğin, inceliğin bar oyunudur. İnsani duyguları harekete geçirir. Kıvrıla kıvrıla akan nehir gibidir.

“Narey”; Kuvvetin Dadaş’la omuzlarda bütünleşmesidir.

“Koçeri”; hünerin, gururun, sevinç’ in eseridir.

“Köroğlu, hançer”; hasmının elinden tutan hoş görüsüdür.

Kahramanlığın, yiğitliğin, gözü pekliğin, beceri ve hünerin sahnelenmesidir.

“Yayvan” barında dadaş keyif çıkarır, dem tutar. Köroğlu’ya geçiş yapar.

Kılıçtan şimşekler çıkartarak, er meydanında ki atalarımızı hatırlatır.

Yurduna, toprağına göz diken hain düşmana karşı birlik olup göğsünü siper eden ve korkmadan ileriye atılan; zaman zaman da yurduna dönen vatan bekçiliğinin en güzel örneklerini veren, Dadaş’ın duygu yüklü oyunlarıdır.

Bu oyunların müzik ve figürleri eşsiz olmakla birlikte, “Erzurumlu dadaşı” her an geleceğe motive eder, hazırlar.